از آنجایی که یکی از اهداف ما در ارائه مقالات نشریه هنر دیجیتال رفع مشکلات طراحان گرافیک است.از این پس مقالات متعددی در خصوص یکی از اساسی ترین مشکلات کاربران کامپیوتر بخصوص طراحان گرافیک و بخصوص کاربران فارسی زبان ارائه خواهیم کرد.امید داریم که خوانندگان این بخش نیز نظرات و خواسته های خود را در این مورد بیان کنند تا در هر چه پربارتر شدن این مبحث قدمی برداریم.
وقتی صحبت از فونت و طراحی آن می شود. به مشکلات متعددی برخورد می کنیم، مشکلات متعددی که موجب غیر فعال بودن ایجاد فونت های فارسی می شود.
اصولا" کار تولید فونت توسط شرکتهایی صورت می گیرد که دارای نرم افزار های فارسی نویس یا فارسی ساز هستند. اما موانع بسیاری موجب می شود که رغبت چندانی به طراحی و تولید فونت جدید نداشته باشند.
هزینه تولید فونت آنقدر زیاد است که در سقف درآمدی این شرکت ها نمی گنجد،از طرفی چون نرم افزار فارسی نویس ارائه می کنند ناچارند که حداقل با هر ویرایش جدید فونت های جدید نیز ارائه کنند. پارادوکسی که سرانجام آن معلوم نیست.
مقاله ای که در پی می آید از آقای حسین زاهدی است،دوستی که سالهاست در زمینه ویرایش فونت های موجود و طراحی فونت های جدید در شرکت نرم افزاری داده ورزان هامون فعالیت می کند.
چشمها را باید شست جور دیگر باید دید.
سهراب سپهری
ما مثل تمام مردم دنیا هستیم وقتی که چشمهایمان به چیزی عادت کرد.دیگر آنرا نمی بینیم و به سادگی از کنار آن می گذریم. وقتی که در تهران به اطراف نگاه دقیقی می کنیم کوه، درخت و پرندگان را می بینیم اما در زندگی روزمره هیچگاه دقت نمی کنیم که در انتهای مسیرمان به سمت شمال یک کوه قراردارد پرندگان پر می زنند و چیزهای دیگری از این دست.
در مورد فونت و به طور خاص فونت فارسی نیز اتفاقی شبیه به نکته بالا حادث می شود. وقتی متنی را از روزنامه ، و مجله می خوانیم به نقاط ضعف و قوت آن فکر نمی کنیم. شاید دیدن این نکته های ریز کار عوام نباشد اما برای طراحان گرافیک و خوانندگان حرفه ای نشریات و هرکس که با نوشته سر و کار دارد بایستی مهم باشد و به آن توجه کنند. عقب ماندگی حروف فارسی با قدمتی نزدیک به 800 سال نسبت به حروف رایج در دیگر کشورها مایه تعجب است. شاید یکی از دلایل فراوانی حروف انگلیسی این باشد که، طراحان بسیاری برای تولید آن کار می کنند در حالی که طراحی و تولید فونت های جدید تنها به ایران و طراحان ما ختم می شود.از این مختصر که بگذاریم آنچه که موجب شده طراحان گرافیک تمایل بیشتری به استفاده از حروف انگلیسی داشته باشند. این است که حروف انگلیسی در یک چهار چوب یا یک جعبه قرار می گیرند و این نکته موجب زیبائی و خوانایی بیشتر حروف می شود. هر حرف وقتی که در یک جعبه یا چهار چوب قرار می گیرد دارای فضاهای سیاه و سفید خواهد بود به عبارت دیگر دارای فضای مثبت و منفی است.حروف فارسی به دلیل ساختارشان دارای فضا های مثبت و منفی زیادی هستند اگر بتوان این فضاهای مثبت و منفی را به نوعی کاهش و حروف را در جعبه هایی شبیه به حروف لاتین قرار داد خوانایی بهتری پیدا خواهند کرد و قدرت مانور بیشتری از نظر تعداد پیدا می کنند.
فضاهای ایجاد شده در بین حروف فارسی در مقایسه با حروف لاتین بیشتر است و از طرفی کنترل این فضاهای مثبت و منفی نیز مشکل تر. بنابر این اگر بتوانیم اندازه های حروف فارسی را در یک کلمه از نظر ارتفاع، ضخامت و عرض کنترل کنیم، نتیجه بهتری بدست می آید. مجموعه خطوط که حروف، کلمه و جمله را تشکیل می دهند هنگامی که در کنار یکدیگر قرار می گیرند. از نظر ارتفاع متفاوت بنظر می رسند.همین پستی و بلندی های متعدد باعث ایجاد فضاهای مثبت و منفی بسیاری می شود. این بازی فضاهای بین حروف،چشم را دچار آزار و خستگی می کند.


نوشته: حسین زاهدی